Za sprawą Rozporządzenia Ministra Klimatu i Środowiska z dnia 7 grudnia 2021 r. w sprawie warunków ustalania technicznej możliwości i opłacalności zastosowania ciepłomierzy, podzielników kosztów ogrzewania oraz wodomierzy do pomiaru ciepłej wody użytkowej, warunków wyboru metody rozliczania kosztów zakupu ciepła oraz zakresu informacji zawartych w indywidualnych rozliczeniach, wszyscy właściciele i zarządcy budynków wielolokalowych zobligowani są do precyzyjnego rozliczenia poszczególnych lokali mieszkalnych, tak aby każdy z lokatorów płacił rzeczywiście za taką ilość ciepła którą zużył.
Nie da się ukryć, iż bywa to zadaniem niełatwym. Rozłożenie kosztów ogrzewania na podstawie danych z tzw. podzielników ciepła jest stosunkowo prostą metodą , jednak nie sprawdza się każdym przypadku. Należy mieć na uwadze, że podział kosztów potrafi być dla użytkowników sprawą bardzo drażliwą, dlatego należy dołożyć wszelkich starań, aby wybrana metoda pozwalała na obiektywne i realne odwzorowanie udziałów poszczególnych mieszkań w końcowym rozliczeniu energii cieplnej.
Co więc zrobić w sytuacji, gdy część lokali znajduje się w niekorzystnym, z energetycznego punktu widzenia, położeniu? Czy lokatorzy mieszkań narożnych lub położonych nad nieogrzewaną piwnicą są skazani na wyższe wydatki w sezonie grzewczym?
Odpowiedzią na te bolączki mogą by współczynniki LAF, które uwzględniają niekorzystne pod względem energetycznym usytuowanie lokali mieszkalnych.
Współczynniki LAF – co to takiego?Współczynniki wyrównawcze LAF określają położenie mieszkania w bryle budynku i związane z nim zużycie ciepła. Dzięki nim możliwe jest wyrównanie różnic zużycia energii na potrzeby ogrzewania poszczególnych lokali z uwzględnieniem wskazań podzielników kosztów ogrzewania lub ciepłomierzy zainstalowanych w mieszkaniu. Współczynniki LAF są szczególnie ważne dla mieszkańców lokali położonych w niekorzystnych, z energetycznego punktu widzenia, punktach budynku. Na większe straty energii narażone są m.in. mieszkania znajdujące się przy ścianach szczytowych budynku, sąsiadujące z nieogrzewanymi pomieszczeniami (np. piwnicą lub strychem). W takich przypadkach różnica zapotrzebowania na ciepło może skrajnie odbiegać od innych, korzystniej położonych mieszkań. Współczynniki wyrównawcze stosuje się więc w celu zatarcia różnic spowodowanych niekorzystnymi, niezależnymi od mieszkańców warunkami i wyrównania jednostkowych kosztów ogrzewania lokali. Obowiązek ten wynika z postanowienia art. 45a Ustawy Prawo Energetyczne, które zobowiązuje zarządcę budynku wielolokalowego do wyboru metody rozliczania całkowitych kosztów zakupu ciepła na poszczególne lokale z uwzględnieniem współczynników wyrównawczych zużycia ciepła. Jak to działa w praktyce? Wartości odczytane z podzielników ciepła koryguje się wartością współczynnika wyrównawczego, odpowiednio wyznaczonego dla danego lokalu. Dzięki temu otrzymujemy liczbę jednostek niezbędną do obliczenia udziału danego lokalu w całkowitych kosztach ogrzewania budynku. |
 |
Na jakiej podstawie wyliczamy współczynniki LAF?
Istnieją dwie podstawowe metody wyznaczania współczynników korekcyjnych. Pierwszą z nich jest metoda uproszczona, dopuszczalna jedynie w przypadku, gdy wszystkie przegrody zewnętrzne w budynku posiadają jednolite ocieplenie, a sam obiekt ma kształt regularnego prostopadłościanu. Jest ona o wiele szybsza, jednak zwiera znaczące uproszczenia i zdarza się, że nie odzwierciedla rzeczywistych strat ciepła. Nie sprawdzi się ona również w przypadku budynków o nieregularnych kształtach i zróżnicowanych przegrodach wewnętrznych. Na tę okoliczność wyciągamy ciężkie działa zwane metodą obliczeniową.
Bazuje ona na pomiarach i analizie strat ciepła w poszczególnych lokalach, uwzględniającej umiejscowienie lokalu w bryle budynku, budowę i rodzaj przegród wewnętrznych i zewnętrznych, a także wiele innych czynników, które mogą mieć wpływ na straty ciepła.
W metodzie obliczeniowej uwzględniamy m.in.:
- stan techniczny budynku
- strefę klimatyczną, w której leży budynek
- rodzaj i powierzchnia przegród
- usytuowanie budynku względem stron świata
- izolacja termiczna przegród
- stolarka okienna i drzwiowa
- osłonięcie budynku
- straty ciepła do lokali sąsiednich/klatek schodowych
- dokładna powierzchnia użytkową każdego lokalu.
Aby dokonać poprawnej analizy współczynników LAF, należy wyznaczyć wskaźnik strat ciepła dla każdego lokalu. W tym celu wartość zapotrzebowania na ciepło należy odnieść do jego powierzchni i kubatury. Najmniejszy wskaźnik strat dotyczy mieszkania „najcieplejszego”, czyli o najmniejszym jednostkowym zapotrzebowaniu na ciepło odniesionym do jego powierzchni lub kubatury. Następnie wartość tę dzieli się przez wskaźniki strat ciepła pozostałych mieszkań. W ten sposób wyznacza się współczynnik LAF dla każdego lokalu.
W uzasadnionych przypadkach dopuszcza się niewielką korektę wartości współczynników m.in.:
Wprowadzenie korekt do współczynników z tabeli jest dobrowolne i zależy wyłącznie od zarządcy budynku. |
 |
Jak oszczędzać, kiedy nie ma już z czego? Najlepiej w sposób, który zagwarantuje namacalne efekty i szybki czas zwrotu zainwestowanych środków.
Poznaj możliwości, które możesz zyskać z Programem SAE.
Przypomnienie dla zarządców budynków
Pamiętajmy, iż we wspomnianym we wstępie rozporządzeniu (a konkretnie – w § 9.), jest mowa o tym, że każdy z lokatorów budynku wyposażonego w ciepłomierze lub podzielniki kosztów ogrzewania ma prawo wystąpić do zarządcy lub właściciela budynku o udostępnienie informacji odnośnie sposobu rozliczania, powierzchni lub kubatury budynku, ilości zużytego ciepła, ale także – stosowanych współczynników wyrównawczych dla poszczególnych lokali.
Oznacza to, że lokator ma prawo poznać wartości współczynników każdego z mieszkań zlokalizowanych w budynku i zażądać ich korekty.
W tych okolicznościach rzetelne obliczenie współczynników wyrównawczych jest podstawą do odpowiedniego rozliczenia kosztów ogrzewania i utrzymania dobrych stosunków z mieszkańcami. Należy mieć na uwadze, że podział kosztów dla użytkowników potrafi być sprawą drażliwą i budzić wątpliwości. Tym bardziej należy dołożyć starań, aby wybrana metoda pozwalała na realne odwzorowanie udziału poszczególnych mieszkań w końcowym rozliczeniu energii cieplnej. Poprawne obliczanie projektowanego obciążenia cieplnego budynku wiąże się z posiadaniem odpowiednich kwalifikacji i specjalistycznej wiedzy w zakresie fizyki budowli. Warto zatem skorzystać ze wsparcia doświadczonych doradców w tym zakresie.
Nie zapominajmy również, że po wszystkich wprowadzonych zmianach związanych z metodami rozliczania kosztów zakupu ciepła, właściciel lub zarządca budynku zobowiązany jest dostosować wewnętrzny regulamin rozliczeń ciepła przeznaczonego na potrzeby centralnego ogrzewania oraz przygotowania ciepłej wody użytkowej do nowych warunków.
Tekst i opracowanie: Julia Szafran
Kontakt
 |
Efektywniej sp. z o.o. pl. Wolności 7b, 50-071 Wrocław tel.: 883 747 577 e-mail: info@efektywniej.pl |
Firma Efektywniej od lat świadczy kompleksowe usługi z zakresu poprawy efektywności energetycznej budynków mieszkalnych i obiektów przemysłowych. Jeśli szukają Państwo oszczędności w zarządzanym przez siebie obiekcie, zapraszamy do kontaktu z naszymi specjalistami! Wspólnie znajdziemy rozwiązania dopasowane do Państwa potrzeb.
